Hiện nay, tùy vào tình hình của thị trường mà các công ty phát hành sẽ thực hiện việc mua hoặc bán cổ phiếu quỹ. Cổ phiếu quỹ là cách tạo kênh đầu tư cho chính công ty phát hành nó và cũng là cách để công ty đó điều tiết giá cổ phiếu trên thị trường. Vậy thì cổ phiếu quỹ là gì và nó có vai trò như thế nào? Cùng Makemoney tìm hiểu nó nhé!
Cổ phiếu quỹ là gì?
Cổ phiếu quỹ là loại cổ phiếu được các công ty cổ phần phát hành và sau đó lại được chính công ty đó mua lại bằng nguồn vốn hợp pháp và nắm giữ tương tự như các nhà đầu tư khác. Cổ phiếu quỹ sẽ không được tính vào số lượng cổ phiếu đang lưu hành của công ty.
Cổ phiếu quỹ có các đặc điểm như:
+ Cổ phiếu quỹ được mua lại bởi chính các công ty phát hành ra nó sẽ làm giảm số lượng cổ phiếu lưu hành trên thị trường
+ Cổ phiếu quỹ sẽ không được trả cổ tức cũng như không có quyền biểu quyết hay quyền mua cổ phiếu mới
+ Số cổ phiếu được nắm giữ bởi chính công ty phát hành bị hạn chế theo quy định của pháp luật
Tại sao nên mua cổ phiếu quỹ
Mua để bán lại
Khi thị trường chứng khoán có dấu hiệu sụt giảm thì các công ty có xu hướng mua lại cổ phiếu quỹ và chờ đến khi nó tăng trưởng thì tiến hành bán ra để ăn mức chênh lệch.
Mặc dù mức chênh lệch này không được tính vào lợi nhuận ròng nhưng nó cũng góp phần cải thiện dòng tiền của doanh nghiệp. Đồng thời nó cũng làm tăng mức thặng dư vốn cổ phần trên báo cáo tài chính của công ty.
Tăng quyền lực kiểm soát công ty.
Trong một số trường hợp, việc mua lại cổ phiếu quỹ còn là một giải pháp nhằm hạn chế việc một số cá nhân hoặc tổ chức lợi dụng giá giảm để thu gom cổ phiếu với mục đích thao túng hoặc kiểm soát doanh nghiệp trong tương lai.
Ngoài ra, khi công ty mua cổ phiếu quỹ rồi hủy cũng là một cách để giảm vốn điều lệ khi cần thiết.
Cải thiện chỉ số tài chính cho doanh nghiệp
Việc thu mua cổ phiếu quỹ sẽ trực tiếp làm giảm số cổ phiếu đang lưu hành trên thị trường. Từ đó gián tiếp làm tăng một số các chỉ số như tỷ suất thu nhập trên cổ phần, suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu,… làm tăng mức độ hấp dẫn của cổ phiếu trong mắt các nhà đầu tư.
Bảo đảm lợi ích cho cổ đông
Trong một số trường hợp giá cổ phiếu đi xuống, công ty sẽ mua lại cổ phiếu quỹ làm giảm nguồn cung của cổ phiếu. Khi giảm lượng cung cổ phiếu sẽ tạo động lực làm giá cổ phiếu tăng lên, giúp lợi ích của các cổ đông được bảo đảm và gia tăng giá trị cổ phiếu cho các cổ đông.
Thu hồi cổ phiếu ESOP
Việc mua lại cổ phiếu quỹ còn nhằm thu hồi lại cổ phiếu ESOP (thường là mua lại từ các người lao động nghỉ việc) rồi bán lại cho các nhân viên hiện tại để tạo động lực, kích thích sáng tạo.
Quy định về mua và bán cổ phiếu quỹ
Các công ty có quyền được mua hoặc bán cổ phiếu quỹ nhưng buộc phải tuân thủ một số quy định cụ thể. Theo đó, các doanh nghiệp chỉ được mua không quá 30% tổng số cổ phiếu phổ thông được bán trước đó hoặc một phần hay toàn bộ cổ phiếu ưu đãi đã được bán kèm theo các quy định:
Hội đồng quản trị có quyền mua lại nhưng không được mua quá 10% tổng số cổ phần đã chào bán của từng loại cổ phiếu trong vòng 12 tháng.
Hội đồng quản trị có thể tự quyết định giá của cổ phiếu mua lại, tuy nhiên giá không được cao hơn giá thị trường tại thời điểm đó.
Công ty có thể mua lại cổ phần từ cổ đông nhưng cần có sự thông qua của tất cả cổ đông trong thời hạn 30 ngày. Đồng thời các cổ đông cũng cần phải gửi lời chào bán bằng phương thức bảo đảm trong thời hạn 30 ngày.
Điều kiện để mua lại cổ phiếu quỹ
Để mua lại cổ phiếu quỹ thì trước hết công ty phải có đủ nguồn vốn cần thiết để mua lại cổ phiếu. Nguồn vốn này được xác định dựa theo báo cáo tài chính đã được kiểm toán theo đúng quy định.
Trường hợp công ty đại chúng là công ty mẹ muốn mua cổ phiếu quỹ thì có thể dùng nguồn thặng dư cổ phần, quỹ đầu tư phát triển hoặc các quỹ khác để mua lại. Nguồn vốn này cũng phải được xác định dựa theo báo cáo tài chính đã được kiểm toán theo đúng quy định.
Khi công ty mẹ muốn mua lại bằng lợi nhuận sau thuế chưa phân phối thì nguồn vốn này không được lớn hơn mức lợi nhuận sau thuế chưa phân phối đó.
Công ty cần có phương án mua lại cụ thể, nêu rõ thời gian thực hiện và nguyên tắc xác định giá của cổ phiếu.
Điều kiện để bán cổ phiếu quỹ
Thời gian để một công ty đại chúng bán cổ phiếu quỹ tối thiểu là 6 tháng kể từ thời điểm kết thúc đợt mua lại gần nhất, trừ trường hợp công ty bán lại cho người lao động trong công ty hoặc dùng nó làm phần thưởng.
Công ty cũng cần đưa ra phương án bán cổ phiếu quỹ cụ thể, nêu rõ thời gian thực hiện và nguyên tắc xác định giá cổ phiếu.
Cổ phiếu quỹ đóng một vai trò không hề nhỏ trong việc điều tiết giá cổ phiếu cũng như tạo kênh đầu tư cho các doanh nghiệp phát hành. Nếu bạn có thắc mắc cần được giải đáp thì có thể liên hệ hotline 0944.31.9963 để được Makemoney hỗ trợ nhé!